آلبوم موسیقی چهارشنبه سوری اثر ثمین باغچه بان

نقد«چهارشنبه سوری» 8 سال پس از درگذشت «ثمین باغچه بان» و به کوشش فرزندش «کاوه» منتشر شده است. این آلبوم قرار بود با نام «رنگین کمان 2» منتشر شود، اما پس از درگذشت «ثمین باغچه بان» همسرش «اِولین باغچه بان» با این نام گذاری مخالفت کرد، زیرا معتقد بود فضای آلبوم «رنگین کمان» که پیش از این منتشر شده بود فضایی شاد و مثبت دارد و «چهارشنبه سوری» فضایی دردآلود و تاریک دارد و نمی‌تواند دنباله‌ای بر آلبوم پیش از خود باشد. «چهارشنبه سوری» در واقع با این که برای کودکان تهیه شده، اما برای کودکان زمان خود مناسب است و نه کودکان امروز. از آنجا که «ثمین باغچه بان» هم در روز چهارشنبه سوری درگذشته است، انتخاب این نام برای آلبوم حتمی و مسلم شد. هیچ کدام از قطعات آلبوم چهارشنبه سوری در زمان درگذشت «ثمین باغچه بان» ضبط نشده بود و همه‌ی آن‌ها به شکل پارتیتور به جا مانده بود. «کاوه» در زمان حیات «ثمین باغچه بان» هفته‌ای یک روز با همراهی شخص پدرش روی پارتیتورها کار می‌کردند؛ بنابراین می‌توان گفت «کاوه باغچه بان» کار اجرا و ضبط این قطعات را بر عهده داشته و در واقع سازنده‌ی اصلی آن‌ها شخص «ثمین باغچه بان» به شمار می‌آید.

 «ثمین باغچه بان» یکی از برجسته‌ترین موسیقیدان‌های ایران و فرزند «جبار باغچه بان» بنیان گذار نخستین کودکستان و نخستین مدرسه ناشنوایان ایران است. وی علاوه بر آهنگسازی در سرودن شعر، نویسندگی و ترجمه هم فعالیت داشته است. ثمین باغچه بان در تبریز متولد شد و در کودکی همراه با خانواده به تهران مهاجرت کرد. او در جوانی برای تحصیل در کنسرواتوار دولتی آنکارا به ترکیه رفت و در همان جا بود که با «اِولین باغچه بان» آشنا شد و بعدها با او ازدواج کرد. آلبوم «چهارشنبه سوری» 8 سال پس از مرگ باغچه بان توسط فرزندش «کاوه» جمع آوری و منتشر شد. یکی دیگر از آثار معروف وی «سوییت سمفونیک بومی‌وار» است که در سه بخش و با الهام از چند ترانه‌ی محلی ایرانی به رهبری «فرشاد سنجری» در تهران اجرا شد. آلبوم «رنگین کمان» هم یکی از آثار برجسته‌ی وی در زمینه‌ی موسیقی کودک است. از آثاری که وی ترجمه کرده هم می‌توان به ترجمه‌ی آثاری از «عزیز نسین» و «یاشار کمال» اشاره کرد. باغچه بان پس از پیروزی انقلاب اسلامی به همراه خانواده‌اش به ترکیه مهاجرت کرد و تا پایان عمر همان جا زندگی کرد. او در پایان اسفند ماه سال 86 در استانبول درگذشت.«اِولین باغچه بان» همسر «ثمین باغچه بان» یکی از موسیقیدانان بزرگ ترکیه و ایران است. او استاد پیانو و از بنیان گذاران اپرای تهران و همچنین از پیشگامان هنر آواز دسته جمعی یا همان «گروه کُر» در ایران است. «اولین» زاده‌ی ترکیه بود، اما ایران را هم در کنار ترکیه همیشه وطن خود می‌دانست، تا آنجا که معتقد بود اگر «جسم کارهای هنری» او به ترکیه تعلق دارد، اما «روح زندگی هنری و موسیقایی» او متعلق به ایران است. «اِولین» یک گفته‌ی بسیار معروف دارد که می‌گوید: «ترکیه وطن من است و من مثل یک درخت در آنجا رشد کردم، اما میوه‌هایم را در ایران دادم و در ایران به بار نشستم. به همین علت هر دو کشور را دوست دارم و هر دو را وطن خودم می‌دانم». او پس از از ازدواج با «ثمین باغچه بان» به ایران آمد و کلاس‌های تخصصی آواز را در هنرستان عالی موسیقی تهران تاسیس کرد. بزرگانی مانند «محمد نوری»، «حسین سرشار»، «پری زنگنه» و «سودابه تاجبخش» در این کلاس‌ها پرورش یافتند. او همچنین به همراه «منیر وکیلی»، «حشمت سنجری» و «فاخره صبا» و چند هنرمند دیگر تالار رودکی را تاسیس کردند. «اِولین» در اوایل آبان ماه سال 89 در سن 82 سالگی در ترکیه در گذشت.«کاوه باغچه بان»  فرزند «ثمین» و «اِولین» است که آهنگسازی و تهیه‌ی این آلبوم بر عهده‌ی وی بوده است. «کاوه» پس از 8 سال از درگذشت پدرش تصمیم به تهیه و انتشار این آلبوم گرفت. «کاوه» همراه پدر و مادرش به ترکیه مهاجرت کرد و همچنان در شهر استانبول زندگی می‌کند. یکی از انگیزه‌های «کاوه» در انتشار این آلبوم را شاید بتوان در این جمله‌ی پدرش دانست: «چهارشنبه سوری از یاد بچه‌ها رفت». «کاوه» درباره‌ی این اثر می‌گوید: «برای اجرای کارهای او، سعی کردم با استفاده از کامپیوتر آن‌ها را به نحوی از این بی‌صدایی دربیاورم. به همین منظور، چهار پنج سال گذشته و پیش از مرگ او تقریبا هر یکشنبه با هم کار می‌کردیم. در این دوره ما فقط روی آثار موسیقی‌اش کار نکردیم، بلکه به اصرار ما که عاشق شعر خواندن او بودیم، صدای او را در ضمن خواندن اشعار بعضی از شعرای ایران، از جمله فردوسی و مولانا و شاملو ضبط کردیم و همچنین فرصتی بود تا بخشی از رباعیات «جبار باغچه‌بان» (پدر ثمین بلغچه بان) را نیز با صدای پدرم ضبط کنیم». «کاوه باغچه بان» اکنون علاوه بر تدریس موسیقی در دانشگاه فنی یولدوز استانبول، قطعاتی با تلفیقی از موسیقی شرقی و غربی را هم آهنگسازی می‌کند.